Nurkowanie z cukrzycą – bezpieczne zanurzenie

Nurkowanie to fascynujący sport, który pozwala odkrywać podwodny świat. Dla osób z cukrzycą, które pragną doświadczyć tej przygody, istnieją specjalne wytyczne i środki ostrożności, które umożliwiają bezpieczne nurkowanie z cukrzycą. W tym artykule omówimy najważniejsze aspekty nurkowania z cukrzycą, ze szczególnym uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa i kontroli poziomu cukru we krwi. Od razu zaznaczam, aby ten artykuł potraktować jako garść wskazówek, a nie poradę medyczną. Pamiętaj, że nic nie zastąpi konsultacji z lekarzem, który spojrzy szerzej na problem, postawi diagnozę i da Ci konkretne wytyczne.

Jeszcze do niedawna cukrzyca była uważana za bezwzględne przeciwwskazanie do nurkowania. Dzięki postępowi medycyny i opracowaniu szczegółowych wytycznych, osoby z cukrzycą mogą nurkować rekreacyjnie, pod warunkiem ścisłego przestrzegania zasad bezpieczeństwa i monitorowania stanu zdrowia. Kluczowe jest zrozumienie potencjalnych zagrożeń i odpowiednie przygotowanie do nurkowania.

Dzięki opublikowanym przez Undersea and Hyperbaric Medicine Society (UHMS) i Divers Alert Network (DAN) wytycznym konsensusu wynikającego z ich współsponsorowanych warsztatów z 2005r., Cukrzyca i nurkowanie rekreacyjne: Wytyczne na przyszłość., to co jeszcze niedawno było uważane za bezwzględne przeciwwskazanie do nurkowania, jest teraz otwarcie popierane w przypadku osób, które przeszły badania lekarskie i uważnie monitorują swój stan zdrowia.

Po przeglądzie danych naukowych i powiązanych dyskusjach, konserwatywne stanowisko społeczności medycznej nurków w sprawie osób nurkujących z cukrzycą insulinozależną (typ 1) zostało złagodzone. Wytyczne opracowane na tych warsztatach dają nurkowi sposób na uwzględnienie tego stanu medycznego i nurkowanie w sposób odpowiedzialny. Nurkowie, którzy kontrolują swoją dietę i stosują leki (doustne leki hipoglikemizujące lub insulinę) w celu leczenia cukrzycy, mogą podjąć nurkowanie rekreacyjne.

Nurkowanie z cukrzycą – wytyczne

Wymagania wstępne i nadzór

• Wiek ≥16 lat
• Opóźnienie nurkowania po rozpoczęciu terapii/zmianie leków:
  • 3 miesiące po zmianie leków (w przypadku doustnych środków hipoglikemizujących (OHA))
  • 1 rok od rozpoczęcia terapii insuliną
• Brak epizodów hipoglikemii lub hiperglikemii wymagających interwencji osoby trzeciej przez co najmniej rok
• Brak historii nieświadomości hipoglikemii
• HbA1c ≤9% nie więcej niż miesiąc przed wstępną oceną i podczas corocznych badań
  • Wartości >9% wskazują na potrzebę dalszej oceny i ewentualnej modyfikacji terapii
• Brak istotnych powikłań wtórnych cukrzycy
• Lekarz/diabetolog powinien przeprowadzać coroczne badania i ustalić, czy nurek dobrze rozumie chorobę i wpływ ćwiczeń (w konsultacji ze specjalistą medycyny nurkowej, jeśli jest to wymagane)
• Ocena cichego niedokrwienia u kandydatów w wieku >40 lat — po wstępnej ocenie okresowy nadzór w celu wykrycia cichego niedokrwienia może być zgodne z przyjętymi lokalnymi/krajowymi wytycznymi dotyczącymi oceny cukrzycy
• Kandydat dokumentuje zamiar przestrzegania protokołu dla nurków z cukrzycą i zaprzestania nurkowania oraz zasięgnięcia opinii lekarskiej w przypadku wszelkich zdarzeń niepożądanych podczas nurkowania, które mogą być związane z cukrzycą

Zakres nurkowania

• Nurkowanie należy zaplanować tak, aby uniknąć:
  • głębokości >30m
  • czasu trwania >60 minut
  • obowiązkowych przystanków dekompresyjnych
  • zamkniętych środowisk (np. jaskinia, penetracja wraku)
  • sytuacji, które mogą zaostrzyć hipoglikemię (np. przedłużone zimne i trudne nurkowania)
• Partner nurkowy/lider jest informowany o stanie nurka i krokach, które należy podjąć w przypadku wystąpienia problemu
• Partner nurkowy nie powinien mieć cukrzycy

Zarządzanie glukozą w dniu nurkowania

• Ogólna samoocena zdolności do nurkowania
• Stężenie glukozy we krwi (BG) ≥150 mg·dL-1 (8,3 mmol·L-1), stabilne lub rosnące. Przed wejściem do wody koniecznie:
  • Wykonaj co najmniej trzy testy BG przed nurkowaniem, aby ocenić trendy – 60 minut, 30 minut i bezpośrednio przed nurkowaniem
  • Zmiany w dawkowaniu OHA lub insuliny wieczorem przed nurkowaniem lub w dniu nurkowania mogą pomóc
• Opóźnij nurkowanie, jeśli BG:
  • <150 mg·dL-1 (8,3 mmol·L-1)
  • >300 mg·dL-1 (16,7 mmol·L-1)
• Leki ratunkowe
  • Noś ze sobą łatwo dostępną doustną glukozę podczas wszystkich nurkowań
  • Miej dostępny pozajelitowy glukagon na powierzchni
• Jeśli hipoglikemia zostanie zauważona pod wodą, nurek powinien wynurzyć się z partnerem, uzyskać dodatnią pływalność, przyjąć glukozę i opuścić wodę
• Często sprawdzaj poziom cukru we krwi przez 12-15 godzin po nurkowaniu
• Zadbaj o odpowiednie nawodnienie w dniach nurkowania
• Rejestruj wszystkie nurkowania (uwzględniaj wyniki testów BG i wszystkie informacje istotne dla leczenia cukrzycy)

Należy pamiętać, że są to tylko „wytyczne do nurkowania z cukrzycą”, a nie zasady. Podobnie jak formularz medyczny nurka i towarzyszące mu wytyczne dla lekarzy mają pomóc nurkowi i lekarzowi w podejmowaniu świadomych decyzji odnośnie zdolności do nurkowania, tak wytyczne dotyczące nurkowania z cukrzycą powinny być wykorzystywane jako narzędzie informacyjne, gdy dana osoba jest poddawana ocenie medycznej przed nurkowaniem.

Mam nadzieję, że ten artykuł będzie pomocny dla osób z cukrzycą zainteresowanych nurkowaniem. Pamiętaj, że przedstawione informacje mają charakter ogólny i nie zastępują indywidualnej konsultacji z lekarzem i specjalistą medycyny nurkowej.

Wpis pn. nurkowanie z cukrzycą powstał w oparciu o wytyczne DAN.
Pollock NW, Uguccioni DM, Dear GdeL, eds. Diabetes and recreational diving: guidelines for the future. Proceedings of the UHMS/DAN 2005 June 19 Workshop. Durham, NC: Divers Alert Network; 2005. Oryginalny tekst w języku angielskim dostępny tutaj.