Suchy skafander bez wątpienia zwiększa komfort cieplny podczas długich nurkowań, a zwłaszcza tych, które wykonywane są w zimnych wodach. Jednak aby móc cieszyć się komfortem jaki daje nam suchy skafander musimy o niego dbać w odpowiedni sposób. Smarować zamki, czasem przypudrować manszety aby łatwiej wchodziły nam ręce, czy też zrobić serwis zaworów. A co jeśli nasz suchy skafander będzie suchy tylko z nazwy? Czy samodzielna naprawa suchego skafandra jest możliwa? Co jeśli skafander ulegnie uszkodzeniu? Czy pozostaje nam tylko wysyłka na serwis, czy możemy się ratować na własną rękę?

Każdy nurek, który na co dzień korzysta ze suchego skafandra zgodzi się ze stwierdzeniem, że nie ma nic gorszego niż jego zalanie. Czy to na skutek naszej nieuwagi i nieprawidłowego zamknięcia zamka, czy też z powodu powstałego ubytku w materiale. Co gorsza, przetarcie materiału, dziura czy nieszczelność nie musi być dużych rozmiarów. Często bywa tak, że takie awarie nie są widoczne od razu, a skafander tylko delikatnie rosi nam ocieplacz.

Naprawa suchego skafandra w domowym zaciszu.

Samodzielna naprawa suchego skafandra nie jest zadaniem super skomplikowanym, a wymaga jedynie odrobiny zdolności manualnych. Na internetowych forach można znaleźć śladowe informacje mówiące o tym, w jaki sposób uszczelnić skafander, czy jakiego kleju użyć do suchego skafandra. Co więcej, informacje te, często są sprzed kilku jak nie kilkunastu lat. Oczywiście sposób na samodzielną naprawa suchego skafandra nie zmieni się w jakiś radykalny sposób na przestrzeni lat. W moim odczuciu, wszelka wiedza „serwisowa” jest wyniesiona do rangi „wiedzy tajemnej”, do której nikt nie powinien mieć dostępu. Czy naprawdę tak ciężko jest wymienić samodzielnie oring, wąż, sprężynę czy samemu wyczyścić zawory? Czy za każdym razem musimy wysyłać nasz nurkowy sprzęt do serwisu i tracić nie tylko pieniądze ale i czas?

Dlaczego tak się dzieje? Nie wiem, ale się domyślam ;) Spróbujmy trochę odczarować tą tajną wiedzę i samodzielnie zajmijmy się naprawianiem nieszczelności w suchym skafandrze.

Jak wykonać test szczelności suchego skafandra?

Żebyśmy mogli przystąpić do naprawy nieszczelności w suchym skafandrze, to najpierw musimy zlokalizować źródło przecieku. Jeśli nasz skafander nie ma dziury wielkości ziarnka grochu, to może być nam dosyć ciężko zlokalizować miejsce uszkodzenia. Do tego celu musimy wykonać tzw. test szczelności suchego skafandra. Jak to zrobić?

Przede wszystkim zaczynamy od zakręcenia zaworu spustowego i wywrócenia skafandra na lewą stronę. Gdy to zrobimy, musimy sobie znaleźć jakąś dużą płaską powierzchnię, na której rozłożymy nasz skafander. Proponuję do tego celu wykorzystać duży stół ogrodowy. Kolejnym krokiem będzie uszczelnienie wszystkich naturalnych otworów naszego skafandra, przez które rozumiemy manszety nadgarstkowe oraz kryzę szyjną.  I tak na pierścienie można założyć suche rękawice – sprawdzają się idealnie – lub wykorzystać jakąś puszkę, która będzie imitowała nasz nadgarstek i tym samym uszczelni nam skafander. Do uszczelnienia kryzy szyjnej proponuję wykorzystać plastikowe wiaderko – jeśli mamy kryzę lateksową – lub po prostu zawiązać ją grubym sznurkiem u podstawy, jeżeli mamy kryzę neoprenową.

Teraz pozostaje napompować suchy skafander. Można posłużyć się zwykłym samochodowym kompresorem, jednak zajmie nam to trochę czasu. Ja do wykonania testu szczelności suchego skafandra wykorzystuję powietrze z butli nurkowej. Z wężyka średniego ciśnienia wykręcam wentylek, dzięki czemu powietrze ma swobodny przepływ, natomiast jego ilość i ciśnienie wewnątrz skafandra reguluję odkręcając bądź zakręcając zawór butli. Nasz suchy skafander musimy napompować dosyć mocno i przystąpić do kolejnego kroku, jakim jest poszukiwanie tworzących się bąbelków na jego powierzchni.

I tutaj spotkałem się z dwiema metodami ujawniania nieszczelności w suchym skafandrze. Pierwsza metoda to spryskanie skafandra wodą z jakimkolwiek środkiem pianotwórczym takim jak mydło czy płyn do mycia naczyń, po czym obserwujemy skafander w poszukiwaniu tworzących się bąbelków. Druga metoda to to stworzenie nieco gęściejszego roztworu wody i środka pianotwórczego i smarowanie powierzchni skafandra szerokim pędzlem. Zarówno w jednym jak i drugim przypadku musimy uzbroić się w cierpliwość i wyczekiwać pojawienia się bąbelków na powierzchni materiału.

Czym kleić suchy skafander?

Znaleźliśmy bąbelki na naszym skafandrze. Mamy powód do dumy ;) zlokalizowaliśmy źródło przeciekania skafandra. Jeśli tylko w jednym miejscu to dobrze, jeśli jest ich więcej to czeka nas nieco więcej pracy z naprawa suchego skafandra. Miejsce nieszczelności dobrze jest zaznaczyć sobie kredką lub pisakiem do tkanin, tak żebyśmy wiedzieli gdzie mamy nakleić łatkę na skafander. Następnie możemy spłukać powierzchnię skafandra czystą wodą, aby pozbyć się mydlin lub środka pianotwórczego i odstawiamy skafander do całkowitego wyschnięcia.

W tak zwanym międzyczasie możemy sobie przygotować cały asortyment niezbędny do sklejenia dziury w suchym skafandrze. Będą nam potrzebne do tego następujące elementy:

1. Aceton techniczny do odłuszczenia powierzchni
2. Papier ścierny do zmatowienia powierzchni
3. Klej Cement SC 4000 wraz z utwardzaczem
4. Łatki/taśmy
5. Rolka/wałek dociskowy do łatek
6. Papierowa taśma malarska

Jakiego kleju użyć do sklejenia suchego skafandra? Czym kleić suchy skafander? Najlepszy będzie Cement SC-4000 wraz z utwardzaczem. Doskonale łączy on ze sobą tkaniny i gumy, tworząc elastyczną i wytrzymałą powłokę. Czy można kleić suchy skafander klejem typu aquasure? Jedni powiedzą że jest to klej do wszystkiego i można się nim ratować, inni powiedzą, że się nie nadaje do klejenia suchego skafandra. Moje zdanie jest takie, że niestety ale aquasure się nie nadaje do klejenia suchego skafandra, z uwagi na to, że po wyschnięciu tworzy twardą skorupkę, która z biegiem czasu ma tendencję do przecierania materiału na krawędziach kleju i tkaniny.

Ponadto, klej typu aquasure będzie bardzo ciężko usunąć z powierzchni skafandra, gdyby trzeba było skleić coś obok. Sklejenie skafandra suchego z wykorzystaniem kleju Cement SC-4000 będzie opcją zdecydowanie lepszą i trwalszą. Niestety też kosztowniejszą. Jednak warto sobie samemu odpowiedzieć na pytanie, czymże jest klej za 150 zł do skafandra za kilka lub kilkanaście tysięcy złotych…

Gdy skafander już całkowicie wysechł, ponownie lokalizujemy dziurkę (którą wcześniej sobie zaznaczyliśmy kredką). W tym momencie musimy zrobić kilka pomiarów i wybrać najlepiej pasującą do danej średnicy dziury łatkę lub taśmę uszczelniająca. Dobrze by było, aby nasza łata nachodziła na pęknięcie/dziurę około 2-3 cm z każdej strony. Przycinamy łatkę/taśmę do pożądanego kształtu. Warto zaokrąglić wszystkie rogi, dzięki czemu nowa łatka nie będzie aż tak bardzo podatna na podważenia lub zadarcia. Następnie bierzemy do ręki papier ścierny (gradacja 100 jest w zupełności wystarczająca) i delikatnie przecieramy, matowimy zarówno łatkę jak i powierzchnię, którą będziemy kleić.

Powierzchnię, którą zamierzmy kleić musimy dobrze odtłuścić. Do tego celu najlepiej wykorzystać aceton techniczny. Spotkałem się również z wykorzystaniem toulenu, jednak nie jestem pewien na ile działa on odtłuszczająco na powierzchnie. Aceton potrzebuje chwili na całkowite odparowanie z czyszczonych powierzchni. W tak zwanym między czasie, przystępujemy do rozrobienia kleju i utwardzacza, zgodnie z proporcjami podanymi przez producenta kleju. Jesteśmy gotowi do akcji. Najlepiej, przy pomocy płaskiego pędzelka, nanosimy klej na wewnętrzną powierzchnię skafandra oraz na zmatowioną część łatki, pamiętając o tym aby zostawić około 1-2 centymetrowy margines. Tak posmarowaną klejem powierzchnię odstawiamy do odparowania na 30 minut (zgodnie z zaleceniem producenta).

Po 30 minutach od nałożenia pierwszej warstwy kleju, smarujemy powierzchnie raz jeszcze, nakładając drugą warstwę kleju. Jednak tym razem pozostawiamy klej do odparowania na około 5 minut (aż powierzchnia kleju przestanie być szklista, mokra), po czym łączymy ze sobą dwa materiały i mocno dociskamy. Doskonale do tego nadadzą się rolki do dociskania łatek. Sklejoną powierzchnię wałkujemy przez jakiś czas, starając się wycisnąć spod łatki jak najwięcej bąbelków powietrza. W ten sposób sklejone powierzchnie pozostawiamy do całkowitego odparowania oraz utwardzenia kleju, na około 24 godziny. Po wszystkim należałoby wykonać ponownie test szczelności aby upewnić się, że naprawa suchego skafandra przebiegła pomyślnie.

Zapytacie pewnie po co ta papierowa taśma malarska, skoro nic o niej nie wspomniałem. Otóż, taśma malarska doskonale sprawdzi się do „odcięcia” nadmiaru kleju z powierzchni skafandra. Wystarczy, że zabezpieczysz w ten sposób obszar za który nie powinien wystawać klej i możesz śmiało nakładać klej pędzelkiem bez strachu, że coś ubrudzisz. Po nałożeniu dwóch warstw kleju, zrywasz taśmę malarską i masz pięknie nałożony klej, od linijki, jak w fabryce ;)

Samodzielna naprawa suchego skafandra nie jest aż taka trudna jak może się początkowo wydawać. Oczywiście kwestia wymiany zamka, butów czy montażu systemu suchych rękawic wymaga nieco więcej zachodu oraz zdolności manualnych. I tak, zgadzam się z tym, aby takie zmiany robił tzw. serwis. Jednak jeśli zależy nam na czasie i szybkiej naprawie drobnych nieszczelności w suchym skafandrze, to spokojnie możemy się tym zająć sami, a naprawa zajmie nam co najwyżej 2 dni.